19. yüzyıl başlarının ilk Tanzimat reformlarından itibaren, geç dönem Osmanlı İmparatorluğu Doğu ile Batı arasında bir köprü oluşturdu. Bununla birlikte, içerdiği karışım ve dengeler zaman zaman büyük kaymalar gösterdi. Örneğin Cumhuriyetin ilk otuz yılı, bir Tek Parti devletinin otoriter ulusal kalkınmacılığının yukarıdan aşağı dayatılmasına tanık oldu. Bunu 1950-2000 orta dönemi izledi. Peş peşe yükselen sivil hoşnutsuzluk ve demokratikleşme dalgalarının her biri, bir öncekinden daha yüksek bir su kesimi hattına ulaşmakla birlikte, belirli anlarda patlak veren askerî darbelerle kesintiye uğramaktan kurtulamadı. 21. yüzyıl başlarından itibaren yeni bir muhafazakâr siyasi hareket sahnede hakkıyla yerini aldı. Bu da, geçtiğimiz yaklaşık yirmi yılda benzersiz bir istikrar ve refah dönemini beraberinde getirdi.Türkiye çok önemli bir ülke haline geldi. Batı ile İslâm âleminin “ara yüzü” konumunda. Orta Doğu’da kritik bir rol oynuyor. Avrupa ve Amerika’da yaygın Türkiye diaspora’ları mevcut. Bütün bu nedenlerle, yurtdışında Türkiye’yi öğrenme ve anlamaya büyük bir ilgi var. Madalyonun diğer yüzünde, Türkiye’nin 19. ve 20. yüzyıllarda yaşadığı gelişmelerin ister ülke içinde ister ülke dışında iyi anlaşıldığı söylenemez. Bugün bu tarihin tepeden tırnağa yeniden çalışılması, düşünülmesi, yazılması söz konusu.
Ne ki bu gelişme, ülke içinde ve dışında değişik biçimlerde algılandı ve herhalde bu fark, sosyal bilimlerin doğrusal Batılılaşmacı ilerleme şemalarına kolay kolay uymayan dönüşümleri kavrayıp yerli yerine oturtmada karşılaştığı (giderek derinleşen) metodolojik zorluklarla da elele gitti. Aşağı yukarı aynı sıralarda, önce Irak ve ardından Suriye’de ciddi devlet başarısızlıkları yaşanmaya başladı; bu gibi büyük depremlerin yarattığı çatlak ve kırılmalar da Türkiye’nin siyasal hayatını başka birçok toplumun üstesinden gelemeyeceği tehditlerle yüz yüze getirdi.
Dış dünya Türkiye hakkında neyi veya neleri gözden kaçırıyor olabilir? Aynı şekilde, Türkiye’nin dünya hakkında gözden kaçırdığı şeyler var mı? Ya da son tahlilde, nedir, hangi faktörlerdir bu ülkeyi bir arada tutan? Başlı başına bu, tam İbn Haldun’a özgü bir asabiyye problemi; ama ayrıca öyle başka sorunlarla da eklemleniyor ki, hepsinin herkesçe ve bütün açılardan anlaşılır olması, ciddî bir kültürler-arası tercüme kapasitesine bağlı. Öte yandan bu boyutlarda bir darboğaz, önemli bir tefekkür fırsatı, hattâ ortamı (laboratuarı) ve zarureti demek.
Ancak bunun için, hem çok-kültürlü, hem disiplinler-arası programlar lâzım. Klasik (tek disiplinli) Tarih veya Siyaset Bilimi veya Sosyoloji veya Ekonomi programları böyle bir anlayış ve kavrayış derinliğini gerçekleştiremez. Bu, ancak açık, eklektik ve çok-disiplinli programlarla yapılabilir.
Bu kadar çok küresel, bölgesel ve ulusal fay hattının kesiştiği bir ülkede, Açık Medeniyet felsefesi ve yaklaşımıyla İbn Haldun Üniversitesi, mikro-düzeyde başka hiçbir yerde kolay kolay bulunamayacak bir dersler ve akademik uzmanlıklar yelpazesi sunmak açısından benzersiz bir konumda. Bir yandan, en seçkin öğrencileri büyük, karmaşık ve dinamik bir toplumun kültürel mahremiyetine almayı; diğer yandan, Türkiye Çalışmaları yüksek lisans ve doktora programlarımızı, çok-taraflı kültürel iletişim ve etkileşim, bilimsel araştırma ve diyalog faaliyetlerinin en sıcak, konuksever, kullanıcı dostu ortamı ve enstrümanları haline getirmeyi umuyoruz.
Türkiye Çalışmaları (%30 İngilizce) Yüksek Lisans Programı kontenjanı 15'tir.
Gerekli şartları sağlamaları halinde;
%100 Öğrenim Ücreti Muafiyeti sağlanan bu öğrencilerimizden;
Programın öğretim asistanlığı (TF) kontenjanı 4'tür.
Önemli Not: Yukarıda verilen bilgiler 2024-2025 Akademik Yılı kabulleri için geçerli olup bütçe ve kontenjanlar ile sınırlıdır. İlgili kontenjanlara girişte adayların bilimsel değerlendirme sınavları sıralaması esas alınacaktır. Muafiyet, nakdi burslar ve öğretim asistanlığı hakkında detaylı bilgiler ve şartlar için ilgili sayfaları ziyaret ediniz.
Prof. Dr. Halil Berktay
Türkiye Çalışmaları Yüksek Lisans Programı interdisipliner bir niteliğe sahiptir. Dil (Modern Türkçe ve Osmanlı Türkçesi), Tarih, Ekonomi, Siyaset Bilimi, Sosyoloji ve Antropoloji bileşenlerini içerir. Dolayısıyla bu bölüm ve programların hepsinden daha geniştir. Sözkonusu disiplinler Türkiye gerçekliğinin sadece bir yönü ve boyutuna bakarken, Türkiye Çalışmaları bu boyutların hepsine eğilerek Türkiye gerçekliğini tarihi, siyasi, ekonomik ve sosyolojik yönlerden daha derin ve bütünsel bir şekilde kavramayı amaçlar.
(1) Türkiye Çalışmaları Yüksek Lisans mezunlarından bir bölümünün, aynı dalda doktoraya devam etmek istemeleri kaçınılmazdır. Şu anda gerek Türkiye’de gerekse Batı dünyasında müstakil bir Türkiye Çalışmaları doktora programı mevcut değil. Ancak İbn Haldun Üniversitesi olarak, gelecek yıl (2018-2019’da) Türkiye Çalışmaları İngilizce Doktora Programımızı da açmak tasavvurundayız; bu amaçla YÖK’e başvuruyor olacağız. Dolayısıyla İHÜ’nün Türkiye Çalışmaları Yüksek Lisans mezunları bu açıdan benzersiz ve avantajlı bir konumda olabilecektir.
(2) Türkiye Çalışmaları Yüksek Lisans programının disiplinler-arası açıklık ve esnekliği hesaba katıldığında, mezunlarımızın İnsan ve Toplum Bilimlerinin başka alanlarında, örneğin Tarih ve Siyaset Bilimi’nde güçlü doktora adayları olarak öne çıkmaları da pekâlâ mümkündür.
(3) Bunun alternatifi, ister tezli ister tezsiz Türkiye Çalışmaları yüksek lisansının, Türkiye’yi içine alan birçok kamu sektörü veya özel sektör kariyeri için nihaî bir çıkış diploması olarak değerlendirilmesidir. Çeşitli ülkelerin diplomatik veya bürokratik servisleri, çokuluslu şirketler ve hukuk firmaları, medya, turizm veya uluslararası STK’ler, böyle verimli iş alanları oluşturabilir.
(4) İHÜ’deki Türkiye Çalışmaları Yüksek Lisans Programının, Batı ile Doğu arasında kuracağı köprüler ve kıracağı önyargılar da bu açıdan önemlidir. Bundan on veya on beş yıl sonra, Yüksek Lisans mezunlarımızdan bazıları, bir yanda Türkiye’nin ve diğer yanda başka bazı ülkelerin diplomatları olarak uluslararası konferanslarda karşı karşıya gelebilir. Birbirleriyle ciddî diyalog, hattâ yer yer sıkı ve sert pazarlık içine de girebilirler. Ama eğer İHÜ’den ve İHÜ’nün Türkiye Çalışmaları programından geçmişlerse, birbirlerine karşı önyargılı olmayacaklarını; yekdiğerinin kültürel ön kabullerinin hep farkında olacaklarını ve dolayısıyla ne Şarkiyatçı bir küçümsemeye ne de Garbiyatçı bir savunmacılığa kendilerini kaptırmayacaklarını umabiliriz. Bu biraz olsun gerçekleşirse, İbn Haldun Türkiye Çalışmaları Programının en büyük başarısı sayılacaktır.
| İBN HALDUN ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ TÜRKİYE ÇALIŞMALARI (İNGİLİZCE) TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS PLANI |
|||||
| I. Yarıyıl | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| ECON 546 | An Economic History of Modern Turkey | 3 | 0 | 3 | 8 |
| POLS 505 | Turkish Politics | 3 | 0 | 3 | 8 |
| TS 500 | MA Pro-Seminar | 3 | 0 | 0 | 3 |
| Departmental Elective | 3 | 0 | 3 | 8 | |
| Departmental Elective | 3 | 0 | 3 | 8 | |
| Language Courses (TUR …) | |||||
| Toplam Kredi | 12 | 35 | |||
| II. Yarıyıl | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| HIST 572 | From Empire to Republic: Turkish Nationalism and the Nation-State | 3 | 0 | 3 | 8 |
| SOC 508 | Religion in Modern Turkey | 3 | 0 | 3 | 8 |
| TS 501 | Academic Research Methods and Publishing Ethics | 3 | 0 | 3 | 3 |
| Departmental Elective | 3 | 0 | 3 | 8 | |
| Departmental Elective | 3 | 0 | 3 | 8 | |
| Language Courses (TUR …) | |||||
| Toplam Kredi | 15 | 35 | |||
| III. Yarıyıl | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| Departmental Elective | 3 | 0 | 3 | 8 | |
| Departmental Elective | 3 | 0 | 3 | 8 | |
| TS 599 | Master's Thesis | 0 | 0 | 0 | 30 |
| Toplam Kredi | 6 | 46 | |||
| IV. Yarıyıl | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| TS 599 | Master's Thesis | 0 | 0 | 0 | 30 |
| Toplam Kredi | 0 | 30 | |||
| Genel Toplam Kredi | 33 | 146 | |||
| ZORUNLU DERSLER | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| ECON 546 | An Economic History of Modern Turkey | 3 | 0 | 3 | 8 |
| POLS 505 | Turkish Politics | 3 | 0 | 3 | 8 |
| TS 500 | MA Pro-Seminar | 3 | 0 | 0 | 3 |
| HIST 572 | From Empire to Republic: Turkish Nationalism and the Nation-State | 3 | 0 | 3 | 8 |
| SOC 508 | Religion in Modern Turkey | 3 | 0 | 3 | 8 |
| TS 501 | Academic Research Methods and Publishing Ethics | 3 | 0 | 3 | 3 |
| PROGRAM SEÇMELİ DERSLER | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| Modern Turkish | |||||
| TUR 501C | Basic Modern Turkish I | 1 | 4 | 3 | 5 |
| TUR 502C | Basic Modern Turkish II | 1 | 4 | 3 | 5 |
| TUR 503C | Intermediate Modern Turkish I | 1 | 4 | 3 | 5 |
| TUR 504C | Intermediate Modern Turkish II | 1 | 4 | 3 | 5 |
| TUR 505C | Advanced Readings in Modern Turkish I | 1 | 4 | 3 | 5 |
| TUR 506C | Advanced Readings in Modern Turkish II | 1 | 4 | 3 | 5 |
| Ottoman Turkish | |||||
| TLL 501C | Basic Ottoman Turkish | 1 | 4 | 3 | 5 |
| TLL 502C | Intermediate Ottoman Turkish | 1 | 4 | 3 | 5 |
| TLL 503C | Advanced Ottoman Turkish I | 1 | 4 | 3 | 5 |
| TLL 504C | Advanced Ottoman Turkish II | 1 | 4 | 3 | 5 |
| TLL 505C | Ottoman Paleography and Diplomatica | 1 | 4 | 3 | 5 |
| TLL 506C | Advanced Readings in Ottoman Historical Texts | 1 | 4 | 3 | 5 |
| History | |||||
| HIST 503 | World History I | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 504 | World History II | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 508 | Oral History and Social Memory | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 509 | Introduction to Orientalism and Oriental Studies | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 511 | Early Islamic History: A Survey (to AD 1100) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 512 | Islamic History: The Middle Period (c.945-1500) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 514 | Three Gunpowder Empires | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 515 | History of the Modern Middle East (to the 1920s) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 516 | History of the Contemporary Middle East (from the 1920s) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 519 | Mediterranean Cities | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 521 | Medieval Anatolia | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 532 | History of Ottoman Political Thought | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 533 | Religion in the Ottoman Empire | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 536 | History of a City II: Ottoman Istanbul, 1450-1900 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 537 | History of Education in Islam | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 538 | Introduction to Islamic and Ottoman Material Culture | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 539 | Reading Evliya Çelebi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 540 | Ordinary People and Daily Life in the Late Ottoman Empire | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 541 | Ottoman History I, 1300-1600 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 551 | Ottoman History II, 1600-1800 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 553 | Ottoman Women, c.1300-1900 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 561 | Ottoman History III, 1789-1908 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 562 | Modernization and Reform in the Ottoman Empire | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 571 | From “Far Asia” to the Mediterranean: Turkish History, Turkey’s History | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 574 | Sources and Methods for the History of Modern Turkey I (1908-1950) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 581 | Environmental History | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 593 | Historical Marxism I: (19th Century Socialism) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 596 | Iran and Shiism | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 597 | History of Modern Iran | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 602 | Ottoman Historians and Chroniclers | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 603 | Research Seminar in Islamic and Ottoman Legal Culture | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 604 | Research Seminar in Islamic and Ottoman Material Culture | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 641 | Research Seminar for Ottoman History, 1300-1600 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 651 | Research Seminar for Ottoman History, 1600-1800 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 661 | Research Seminar for Ottoman History, 1789-1908 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 662 | Muslim Women Writers in the Late Ottoman Empire (1789-1908) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 672 | Texts and Constructions of National Memory I: Varieties of Early Turkish Nationalism | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 673 | Texts and Constructions of National Memory II: Reading the Republican Historians | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 681 | Research Seminar for Modern Turkish History I (1908-1950) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 682 | Research Seminar for Modern Turkish History II (1945-2002) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 705 | Literature Survey: Historiography | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 726 | Literature Survey: The Middle Ages in Europe | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 727 | Literature Survey: The Early Modern Era | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 728 | Literature Survey: Modern and Contemporary History | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 731 | Literature Survey: Modern Balkan History, 1800 to the Present | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 736 | Literature Survey: Inner Asian and Turkic History | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 741 | Literature Survey: Ottoman History, 1300-1600 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 751 | Literature Survey: Ottoman History, 1600-1800 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 761 | Literature Survey: Ottoman-Turkish History, 1789-1908 | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 771 | Literature Survey: Recent Turkish History, 1908 to the Present | 3 | 0 | 3 | 8 |
| HIST 791 | Literature Survey: Cultural History | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Political Science and International Relations | |||||
| POLS 507 | Turkey from 1980 to the Present | 3 | 0 | 3 | 8 |
| POLS 509 | Identity and Ethnicity in Modern Turkey | 3 | 0 | 3 | 8 |
| POLS 512 | Turkish Foreign Policy | 3 | 0 | 3 | 8 |
| POLS 575 | States, Nations, and Empires | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Economics | |||||
| ECON 545 | Current Issues in Turkish Economy | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Sociology | |||||
| SOC 514 | Urban Sociology | 3 | 0 | 3 | 8 |
| SOC 516 | Social Movements | 3 | 0 | 3 | 8 |
| SOC 520 | Political Frontiers and Frontier Regions | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Anthropology | |||||
| ANTH 512 | Ethnography of Turkey | 3 | 0 | 3 | 8 |
| ANTH 519 | Ethnography of the State | 3 | 0 | 3 | 8 |
| ANTH 522 | Anthropology of Emotions | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Eğitim Kurumları İşletmeciliği | |||||
| EDU 525 | Özel Eğitim Politikaları ve Uygulamaları | 3 | 0 | 3 | 8 |
history@ihu.edu.tr