Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümünde doğu ve batı kültürleri arasında entelektüel bir köprü kurma hedeflenmektedir. Öğrenciler dünyanın farklı yerlerindeki danışmanlık yaklaşımlarını inceleme ve keşfetme fırsatını bulacaklardır. Aynı zamanda, alandaki en son gelişimleri de takip ederek günümüz dünyasının sorunlarına çözüm üretmeyi öğreneceklerdir. Öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarına uygun olan pek çok seçmeli ders önerilmektedir. Öğrencilerimiz gelecek planlarına göre bu derslerden istediklerini seçebileceklerdir.
Program, öğrencilerin kendi kişisel, kültürel ve manevi değerlerini keşfederek bunları bir öğrenme ve uygulama aracına dönüştürmesine önem vermektedir. En yeni teknik ve uygulamaları öğrenmenin yanında, öğrencilerin kendi yaratıcılıklarını kullanarak, kendi bilgilerini üretmeleri, kişisel ve mesleki gelişimlerinde aktif rol almaları beklenmektedir.
Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (%30 İngilizce) Yüksek Lisans Programı kontenjanı 15'tir.
Gerekli şartları sağlamaları halinde;
%100 Öğrenim Ücreti Muafiyeti sağlanan bu öğrencilerimizden;
Program, dil şartını sağlayamayan adaylara bilimsel değerlendirme sınavları sonucunda programa kabul almaları halinde hazırlık programı imkânı sunmakla birlikte, bu sayı 3 öğrenci ile sınırlıdır.
Hazırlık programı süresince nakdi burs verilmez.
Önemli Not: Yukarıda verilen bilgiler 2024-2025 Akademik Yılı kabulleri için geçerli olup bütçe ve kontenjanlar ile sınırlıdır. İlgili kontenjanlara girişte adayların bilimsel değerlendirme sınavları sıralaması esas alınacaktır. Muafiyet, nakdi burslar ve öğretim asistanlığı hakkında detaylı bilgiler ve şartlar için ilgili sayfaları ziyaret ediniz.
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Akın Bulut
Eğitim Bilimleri Enstitüsü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Yüksek Lisans Programı hem geleceğin doktora öğrencileri hem de alandaki ve benzer alanlardaki uygulayıcılar için ihtiyaç duyulan teori ve uygulama yeterliliğine önem vermektedir. Öğrenciler, bilimsel-uygulama modeli çerçevesinde danışmanlıkta bilimsel bir yaklaşım, profesyonel bir tutum ve yetkinlik geliştirmeye teşvik edilmektedir.
Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Yüksek Lisans Programı 24 kredilik (124 AKTS) ders saatini içeren iki yıllık bir programdır. Süreç, bir tez hazırlama ve tezin sözlü savunması da dâhil olmak üzere dört yarıyıla yayılmıştır. Öğrenciler ayrıca kredisiz olarak belirlenen alan (saha) çalışması yapmak zorundadır. Programın başarıyla tamamlanması rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanında uzmanlık derecesi almayı sağlamaktadır.
Psikolojik Danışma ve Rehberlik alanında yüksek lisans derecenizi tamamladıktan sonra, kariyerinizi bağımsız bir araştırmacı olarak sürdürebilir ya da devlet üniversitelerinde veya özel üniversitelerde okutman ya da araştırma görevlisi kadrolarına başvurabilirsiniz. Türkiye içinde ya da dışında doktora çalışmalarınıza devam edebilirsiniz.
Diğer taraftan eğer kariyerinizi uygulamacı olarak sürdürmek istiyorsanız okullar, psikolojik danışma merkezleri, mahkemeler, rehabilitasyon merkezleri, aile danışma merkezleri, üniversite psikolojik danışma ve rehberlik merkezleri, insan kaynakları departmanları, Emniyet Genel Müdürlüğü Rehberlik ve Psikolojik Danışma Büro Amirlikleri ve Kızılay ya da Yeşilay gibi sivil toplum kuruluşları tarzında pek çok farklı ortamda çalışabilirsiniz.
| İBN HALDUN ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ENSTİTÜSÜ REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK (%30 İNGİLİZCE) TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS PLANI |
|||||
| I. Yarıyıl | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| CPSY 501 / CPSY 501E | Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Yayın Etiği / Research Methods and Publication Ethics | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY… | Program Seçmeli | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY… | Program Seçmeli | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY… | Program Seçmeli | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Dil Dersleri | |||||
| Toplam Kredi | 12 | 32 | |||
| II. Yarıyıl | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| CPSY 500 / CPSY 500E | Seminer / Seminar | 3 | 0 | 0 | 6 |
| CPSY 502 / CPSY 502E | İstatistik / Statistics | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY… | Program Seçmeli | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY… | Program Seçmeli | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY… | Program Seçmeli | 3 | 0 | 3 | 8 |
| Dil Dersleri | |||||
| Toplam Kredi | 12 | 38 | |||
| III. Yarıyıl | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| CPSY 599 | Yüksek Lisans Tezi | 0 | 0 | 0 | 30 |
| Toplam Kredi | 0 | 30 | |||
| IV. Yarıyıl | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| CPSY 599 | Yüksek Lisans Tezi | 0 | 0 | 0 | 30 |
| Toplam Kredi | 0 | 30 | |||
| Genel Toplam Kredi | 24 | 130 | |||
| ZORUNLU DERSLER | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| CPSY 500 / CPSY 500E | Seminer / Seminar | 3 | 0 | 0 | 6 |
| CPSY 501 / CPSY 501E | Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Yayın Etiği / Research Methods and Publication Ethics | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 502 / CPSY 502E | İstatistik / Statistics | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PROGRAM SEÇMELİ DERSLER | |||||
| Ders Kodu | Ders Adı | Saatler | Kredi | AKTS | |
| Teori | Uygulama | ||||
| CPSY 504 | Grupla Psikolojik Danışma Kuram ve Uygulamaları | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 504E | Group Counseling Theory and Practices | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 505 | Kariyer Danışmanlığı | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 505E | Career Counseling | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 506 | Çocuklarla Grup Danışmanlığı | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 506E | Group Counseling with Children | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 507 | İleri Psikolojik Danışma Kuramları | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 507E | Advanced Counseling Theories | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 508 | Kadın ve Cinsiyet Psikolojisi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 508E | Female Psychology and Gender | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 509 | Kişilik Teorileri | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 509E | Personality Theories | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 510 | Evlilik ve Aile Danışmanlığı | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 510E | Marriage and Family Counseling | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 511 | Çocuklarla Psikolojik Danışma | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 511E | Individual Psychological Counseling with Children | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 512 | İleri Ergenlik Psikolojisi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 512E | Advanced Adolescence Psychology | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 513 | Kültüre Duyarlı Psikolojik Danışma Yaklaşımları | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 513E | Culturally Sensitive Counseling Approaches | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 514 | Çocuk Psikopatolojisi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 514E | Child Psychopathology | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 515 | Bilişsel Davranışçı Terapi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 515E | Cognitive-Behavioral (CBT) Therapy | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 516 | Kriz Yönetimi ve Travma Psikolojisi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 516E | Crisis Management and Trauma Psychology | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 517 | Bireysel Psikolojik Danışma Uygulamaları | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 517E | Individual Psychological Counseling Practices | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 518 | Oyun Terapisi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 518E | Play Therapy | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 519 | Baş Etme Yöntemleri | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 519E | Coping Skills | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 520 | İleri Psikopatoloji | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 520E | Advanced Behavior Disorders (Psychopathology) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 521 | Kişilik Testleri ve Değerlendirme | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 521E | Personality Tests and Evaluation | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 522 | Psikolojik Danışmada Çağdaş Yaklaşımlar | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 522E | Contemporary Approaches in Psychological Counseling | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 523 | Yaşlılık Danışmanlığı | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 523E | Counseling with the Elderly (Gerontological Counseling) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 524 | Varoluşçu Psikoterapi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 524E | Existentialist Psychotherapy (Logo-therapy) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 525 | Çocuk ve Ergenlerde Projektif Değerlendirme | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 525E | Projective Evaluation of Children and Adolescents | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 526 | Bibliyoterapi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 526E | Bibliotherapy | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 527 | Biyografi Analizi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 527E | Biography Analysis (Psychobiography) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 528 | Yaşam Öyküsü Araştırması | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 528E | Life Story Research | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 529 | Nitel Araştırma | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 529E | Qualitative Research | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 530 | Toplumda Şiddet | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 530E | Violence in Society | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 531 | Psikolojik Danışmada Mistik Yaklaşımlar | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 531E | Mystical Approaches in Psychological Counseling | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 532 | Kriminal Psikoloji | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 532E | Criminal Psychology | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 533 | Türk-İslam Kültüründe Aile | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 533E | Family in Turkish-Islamic Culture | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 534 | Seyahat Psikolojisi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 534E | Travel Psychology | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 535 | Doğu Kültürlerinde Psikolojik Danışmanın Tarihi ve Uygulaması | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 535E | History and Practice of Counseling Services in Eastern Cultures | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 536 | Geleneksel Metinlerde İnsan Doğası | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 536E | Human Nature in Traditional Texts | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 537 | Üstün Yeteneklilerle Psikolojik Danışma | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 537E | Psychological Counseling for Gifted Students | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 538 | Çok Kültürlü Danışmanlık | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 538E | Multicultural Counseling | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 539 | Manevi Danışmanlık | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 539E | Spiritual Counseling | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 540 | İlm-i Sima | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 540E | Science of Face (Face Reading) | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 542 | Gestalt Terapi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 542E | Gestalt Therapy | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 544 | Kişilik Bozuklukları | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 544E | Personality Disorders | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 545 | Montessori Eğitimi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| CPSY 545E | Montessori Education | 3 | 0 | 3 | 8 |
| RLST 513 | Psikoloji Ekollerinde Din | 3 | 0 | 3 | 8 |
| RLST 514 | Din ve Ruh Sağlığı | 3 | 0 | 3 | 8 |
| RLST 518 | Manevi Bakım ve Danışmanlık | 3 | 0 | 3 | 8 |
| RLST 518E | Spiritual Care and Counseling | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 527 | İnsan Doğası Teorileri | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 527E | Theories of Human Nature | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 511 | Bilişsel Davranışçı Psikoterapi I | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 511E | Cognitive Behavioral Psychotherapy I | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 512 | Bilişsel Davranışçı Psikoterapi II | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 512E | Cognitive Behavioral Psychotherapy II | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 625 | Klinik Pozitif Psikoterapi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 625E | Clinical PositivePsychotherapy | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 630 | Narrative Terapi | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 630E | Narrative Therapy | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 640 | Psikoterapi ve Kültür | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 640E | Psychotherapy and Culture | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 646 | Çift Terapileri | 3 | 0 | 3 | 8 |
| PSY 646E | Couple Therapies | 3 | 0 | 3 | 8 |
Ders planı sayfasını ziyaret ediniz.
Psikolojik danışmaya özgü araştırma desenleri ve bir araştırma önerisi hazırlanması. Değişik araştırma türlerinden, nitel ve nicel olmak üzere farklı desenlerden araştırma makaleleri incelemek. Korelasyonel, T test, Anova, Manova, Boylamsal, Regresyon, Faktör Analizi, Alan Araştırması, Karışık Desenler gibi her bir araştırıma deseninden bir örnek makaleler incelemek.
Bilimsel araştırma teknik ve uygulamaları ile ilgili temel kavramalar. Veri toplama teknikleri ve yöntemleri, örnekleme türleri, araştırma tür, desenleri kullanım yerleri ve özellikleri, araştırıma önerisi, basamakları ve uygulaması, öneri yazımı, makale incelemesi. Yayınlarda uyulması gereken etik ilkeler, denek seçimleri, onam formu, aile onam formu, verilerin gönüllülük ilkesi ile toplanması, verilerin gizliliği, bilimsel makale ve yazılarda referans kullanımı, alıntı yapımı, İtanticate programının kullanımı gibi araştırma esnasında ve araştırma sonrasında yazım aşamasında uyulması gereken etik kuralların incelenmesini içerir. Ayrıca makale yazım aşamasında, yazarlar arasındaki iş bölümü, katkı sunumları ve yazar sırası gibi konular, APA standartları doğrultusunda öğretmeyi içerir.
İstatiksel tekniklere ait olan yöntemler ve bunların tanıtılması, betimsel ve deneysel araştırma yöntemleri, parametrik ve not-parametrik teknikleri, SPSS programının tanıtılması ve uygulamalarda kullanılması.
Grupla psikolojik danışma yaklaşımlarının tanıtılması, grupla danışmaya ilişkin kavramlar, grubun evreleri, direnç, transferans, alıştırmalar, güçlüğü olan danışanlarla ilgilenme ve grup uygulamaları.
Kariyer gelişim kuramları, çocukluk ve ergenlikte kariyer gelişimi, yetişkinlikte yaşanan mesleki krizlere müdahale, cinsel tercihi farklı iş görenlerle kariyer danışması
Çocuklarla grup danışma, grup liderinin özellikleri ve grup dinamikleri, grubu oluşturma, çocuklarla çalışırken uyulacak etik ilkeler ve farklı durumlarda (kaygı, depresyon, yas, travma, sosyal beceri, saldırganlık vb.) oluşturulacak destek ve eğitim gruplarının özelikleri ve içerikleri.
Tarihsel gelişimi içerisinde, yaygın olarak kullanılan psikolojik danışma kuramları ve çağdaş psikolojik danışma kuramları (Kültürel Psikoloji, Feminist Psikoloji, Post-modern yaklaşımlar vb.). Bu kuramlara özgü teknik ve yöntemler. Danışma kuramları ve etik.
Cinsiyet ve toplumsal cinsiyet kavramlarının farkı ve psikolojik kuramlar üzerindeki, cinsiyet rolleri ve toplumsal cinsiyet rollerinin kazanımı, sosyalleşme süreci, psikoloji danışma kuramları ve bu kuramların uygulanması üzerindeki toplumsal cinsiyete ilişkin kalıp yargıların etkisi. Psikolojik tanı koyma ve psikolojik sağaltıma kalıp yargıların olumsuz etkisi. Cinsiyet ve toplumsal cinsiyete duyarlı psikolojik danışma ve psikoterapiler. Danışma sürecine danışman ve danışmanın cinsiyetinin getirileri. Feminizmin psikoloji bilimine ve psikolojik danışma sürecine yaptığı katkılar.
Çağdaş kişilik modelleri, danışmanda bulunması gereken kişilik nitelikleri, danışanın kişilik özelliklerinin incelenmesi ve danışma ilişkisinde iletilmesi, Türk kişilik yapısının incelenmesi. Uyum problemlerine yol açan kişilik özellikleri ve bazı kavramların (dayanıklılık, yetkinlik, v.b.) tartışılması.
Aile danışmanlığın da yapısalcı kuram, stratejik kuram, kuşaklar arası kuram, deneyimsel kuram, bilişsel, ve feminist aile danışmanlığı kuramları, method ve teknikler. Aile danışmanlığı süreci, ilk görüşme, amaçların belirlenmesi, sürecin etkiliğinin ölçülmesi ve değerlendirilmesi, sonlandırma ve izleme ilke ve teknikleri. Aile danışmanlığında etik ilkeler.
Psikolojik danışma kuram ve tekniklerin çocuklara uyarlanması, oyun terapisi, sanat terapisi ve diğer yöntemler. Özel konularla (evsiz çocuklar, evde yalnız kalan, boşanma, yas, travma vb. ) çalışma. Çocuklarla danışmada etik ve yasal konular.
Ergenlik dönemini açıklayan kuramlar, ergenlik dönemindeki fiziksel, bilişsel, toplumsal ve psikolojik gelişim boyutları dahilinde cinsel kimlik kazanımı, arkadaş ve aile ilişkileri, yakınlık, özerklik, kimlik kazanımı ve ergenlik dönemine özgü problemler ele alınacaktır.
Kültür ve Psikoloji ilişkisi. Kültüre duyarlı kuramlar ve doğurguları. Kültüre duyarlılık gelişimi, kültürün psikolojik danışma süreçlerine ve terapötik ilişkiye etkisi.
Çocukluk döneminde görülen davranış problemleri, duygusal ve emosyonel sorunlar, etiyolojisi, prevalansı, tedavi yaklaşımları, koruyucu ve önleyici yaklaşımlar. Gerekli görüldüğü durumlarda referal durumları.
BDT’nin ortaya çıkış ve gelişimi. Şema ve bilişsel sistemler, bilgi işleme süreçleri, meta- bilişsel süreçler ve duygulanım süreçlerinin açımlanması. Duygu ve düşünce arasındaki ilişkiler. BDT yaklaşımlarına göre danışma süreçleri, danışmanın rolü, kullanılan metod ve teknikler. Danışmanın sonlandırılması ve etkinliğinin izlenmesi.
Kriz nedir ve nasıl baş edilir? Kriz danışmanlığının normal danışma sürecinden farklılıkları. İntihar ve intihar risklerinin ölçülmesi ve alınması gereken tedbirler. Psikolojik danışmanın kriz anında sorumlulukları ve sorumluluklarının sınırları. Doğal afetler ve insan yapımı travmalar ve aralarındaki farklar. Travma sonrası stres bozukluğu ve komorbid sorunların tanı ve sağaltım süreci. Travmanın kültürel boyutu. Travma sonrası büyüme gibi konuları içerir.
Belirli bir psikolojik danışma kuramı çerçevesinde bireysel psikolojik danışma süreç, teknik ve alıştırmalarının bireysel süpervizyon altında uygulanması.
Oyun terapisinin temel ilkeleri ve uygulama süreçleri öğretilir. Axline ve Klien Modelleri, Dora Klaff ve Jungian Kum Terapisi incelenir. Oyun terapisinin okul öncesi, okul çağı ve ergenlerde ve yetişkinlerde kullanılması öğretilir.
Bireylere özgü baş etme yolları. Bireyleri zorlantılara karşı dayanıklı kılan kişisel ve çevresel faktörleri tespit etme ve bunları kullanmalarını sağlama. Baş etme becerileri eğitimi: bilişsel yeniden yapılandırma, gevşeme teknikleri, aktif baş etme yollarını içerir. Baş etme ve dirençli olma dayanıklı olabilmeyi inceler. İnsanların zorluk ve güçlükler karşısında nasıl dayandıkları ve ruhsal bütünlüklerini nasıl koruduklarını inceler.
Davranış bozukluklarının tarihçesi, tanımlaması ve sınıflaması incelenir. DSM V sınıflamasına göre Eksen 1, 2, bozukluları tanıtılır. Eksen 3, 4, ve 5 tanılamaları öğrenilir. GAF raporunun yazılması öğretilir. Kaygı bozuklukları, disosiyatif bozukluklar, post-travmatik bozukluklar ve duygu durum bozuklukları, kişilik bozuklukları, cinsel işlev bozukluklar, impulsive bozukluklar ve bunların tanılaması öğretilir.
Psikolojik danışma alanında en çok kullanılan kişilik testleri tanıtılır. Alanda sıklıkla uygulanan testlerin uygulanması ve raporlaması hakkında bilgi verilir. Bunların nasıl kullanılacağı ve raporlaştırılacağı öğretilir. Test etiği ve uzmanlığı hakkında bilgi verilir.
Psikolojik danışma alanında son gelişmeler. Çağdaş kuramların alana getirileri. Seçilen güncel kuramların derinlemesine incelenmesi (Külture duyarlı danışma kuramları, Feminist kuramlar, Post-modern kuramlar v.b.).
Yaşlılık dönemi sorunları ve bunlara psikolojik müdahaleler ele alınır. Anımsama terapisi gibi yaşlılık dönemine özgü danışma yöntemleri ele alınır.
Varoluşçu psikoterapi yaklaşımının ortaya çıkışı, bu alandaki kuramcılar ve eserleri Varoluşçu terapinin temel ilkeleri ve bunların psikolojik danışmada kullanılması öğretilir. Kuramcıların temel eserleri ve yaklaşımları tanıtılır.
Çocuk ve ergenlerde sıklıkla kullanılan psikodinamik yönelimli, yansıtma tekniklerine dayanan psikolojik değerlendirme araçlarının uygulanması ve yorumlanması öğretilir.
Bilişsel psikolojinin bir uygulama şekli olan kitap ve diğer yazılı kaynakların terapi sürecinde kullanılması, bu kaynakların ev ödevi olarak verilmesi ve bunun danışmanlık oturumlarında danışman ile tartışılması, okunan materyale kişisel yansıtmalarda bulunulması, okunan kaynağın okuyucuda bıraktığı etki, duygu, düşünce ve oluşturduğu duyguların danışanlar tarafından paylaşılması temeline dayanır. Kitaplar geliştirilmek istenen tema üzerinden, danışanların yaş grupları göz önüne alınarak seçilir.
Bilişsel yöntemlerden birisidir. Tarihte ve kendi alanında iz bırakan, sanatçı, edebiyatçı, politikacı, sivil toplum önderi, devrimci, bilim adamı ve dini liderlerin yazılmış hayat öykülerini incelemek, yaşamlarını görüş ve ideolojilerini şekillendiren tarihsel ve toplumsal koşulları anlamak, etki kaynaklarını tesbit etmek, yaşamlarındaki önemli tarihsel olayların incelemek, bireysel değişim ve dönüşüm deneyimlerini öğrenmek amacıyla bireylerin yaşam öykülerinin analiz edilmesi ve yorumlanması yaklaşımıdır.
Bireylerin yaşam olaylarına eğilerek, çocukluktan yaşlılığa kadar geçen süre içerisinde hangi evrelerden geçtikleri, hayatlarında önemli olan olayları incelemek, başarı ve başarısızlıklarını ve bunları nasıl yorumladıklarını anlamak amacıyla yapılan görüşmelerdir. Tamamen snoptan olabileceği gibi yarı yapılandırılmışta olabilir. Direk araştırmacının yaptığı görüşmelere dayanır. Bir anlamda bireyin kendi hayat hikâyesini gözden geçirmeyi gerektirir. Daha çok yaşlı bireylerde kullanılabilecek bir araştırma yöntemidir.
Merak edilen ve nicel yöntemlerle incelenemeyecek olan sübjektif yaşam deneyimlerinin direk bireyle derinlemesine görüşmeler yapılarak incelenmesidir. Bireyin ilk elden direk yaşadığı deneyimleri ve bunlarla ilgili yansıtmalarını araştırmak için kullanılan yöntemdir. Daha çok, ana akımdan farklı olan, bir yönüyle diğerlerinden farklı olan insanların yaşam deneyimlerini ele alır. Ayrımcılığa uğrama, kadın olma, dinsel ve etnik olarak farklı olma gibi konulara odaklanmak için kullanılan bir yöntemdir. Daha çok bir anlam araştırmasıdır. Mağdur olan bu insanların mağduriyetlerini nasıl anlamlandırdıkları üzerinde durur ve bunu anlamaya çalışır.
Toplumda yayın olarak görülen, aile içi şiddet, kadına yönelik şiddet, çocuğa yönelik şiddet, cinsel taciz ve istismar, ayrımcılık, akran zorbalığı, siber şiddet ve siber zorbalık, bilişim teknolojileri, internet bağımlılığı ve mobbing gibi yaygın olan şiddet türlerini ve bunları ortaya çıkaran etkileri inceler, bunların oluşmasını engellemek için önlem almayı amaçlar ve kurbanların iyileştirilmesi için müdahale teknikleri geliştirmeyi amaçlar.
Mevlana, Hacı Bektaş Veli ve Yunus Emre gibi toplumda çok kabul gören ve temeli sufism ve hoşgörüye dayanan öğretilerin incelenmesi ve çok kültürlülük, sosyal kabul ve hoşgörü bağlamında tartışılması ve bu öğretilerin psikolojik danışmada kullanılması.
Suçluluk tipleri ve suçlu profili çıkarma, davranım ve antisosyal kişilik bozukluğu, Pedofoli, cinsel istismar, tecavüzcüler ve seri katiller gibi suçluların kişilik tipleri ve örüntüleri, bunları ortaya çıkaran faktörler, toplumdaki şiddet olayları ve bunlarda görülen trendleri incelenir.
Geleneksel aile yapımız ve önemi, aile yapımız içinde paylaşım ve dayanışma, aile üyelerinin rol ve görevleri, ailede değişim, geleneksel ailenin koruyucu ve geliştirici özellikleri. Geleneksel aile de değer yargıları ve problem çözme becerileri. Geleneksel ailede değişim, çekirdek aileye dönüşüm. Çekirdek ailenin problem alanları gibi konuları içerir. Geleneksel aile deki dayanışma ve sosyal destek kaynaklarını inceler.
Çok kültürlülük, seyahat, eğlenme, dinlenme, yerel kültürü tanıma, yeni insanlarla tanışma ve ilişki geliştirme, yeni yerler görme ve buralardaki sanat, kültür, edebiyat ve bireysel ilişkilerin, insanların iyileşmesi, değişmesi ve kendilerini geliştirmesine etkisini incelemek. Daha önce yazılan seyahatnameleri ve gezi notlarını okumak ve bireysel deneyimleri paylaşmak.
Bu ders insana bakış açısını doğu kaynaklarından incelemeyi amaçlar. Rus, Kore, Geleneksel Çin, Japon, Hint ve Arap kültüründe insana bakış açısını ele alır. Bu kültürlerdeki geleneksel ve aynı zamanda da modern yardım etme ve danışmanlık tekniklerini inceler.
Bu dersin amacı geleneksel Türk ve İslam kaynaklarda insana ve insan doğasına bakış açısını ve insan ilişkilerini incelemektir. Mesnevi, Bostan ve Gülistan, Mukaddime ve Kalplerin Keşfi gibi eserleri incelemek ve modern teoriler ile karşılaştırmaktır.
Üstün yetenekliliğin tanımı, üstün yetenekli öğrencilerin fiziksel, duygusal, zihinsel ve moral özellikleri, ihtiyaçları ve üstün yetenekli öğrencilerle psikolojik danışma ilişkisini ve danışmayı içerir.
Çoğunluktan farklı olan insanları anlamak, onların yaşamlarını, geleneklerini, inanç ve sistemlerini tanımak, bu kültürlerde kadın, erkek, çocuk ve yaşlıların rol ve görevlerini tanımak, eğitim, kültür ve inanç uygulamalarını tanımayı hedefler. Bu kapsamda, yaşlılar, engelli bireyler, farklı toplumsal gruplarda bulunan insanlar hakkında bilgi edinmeyi, duyarlılık oluşturmayı ve onlara yardım etme süreçlerini içerir.
Öğrenciler bu derste dinin ve maneviyatın psikolojik danışmanlık ilişkisindeki yeri ile ilgili tartışmalara aşina olacaklardır. Psikolojik danışmaya yönelik seküler ve dini yaklaşımlar tartışmaya açılacaktır. Yine, öğrenciler danışmada karşılaştıkları dini ve manevi konuları nasıl ele alackalırın öğrenecekler ve kültürel bağlamda dindar bireylerle nasıl çalışılacağını öğreneceklerdir.
Bireysel danışma çalışmalarında danışanın sözsüz veya davranış olarak ifade ettiği bilgilerin değerlendirilmesi için farkındalık sağlamak. Danışanın özellikle psikolojik veya sosyal durumunu etkileyebilecek bedensel hastalıklarının ipuçlarının yakalanması için farkındalık sağlamak. Psikoteknik inceleme veya işe alma gibi toplu görüşmelerde durumlarda başvuranın işe uygunluğu konusunda değerlendirmede kolaylık sağlama. Adli çalışmalarda yargı ve emniyet personeline suça yatkınlık, yalan ifade gibi günlük çalışmalarda yol gösterecek eğitimleri verebilecek düzeyde eğitim vermek.
Gestalt Terapi’nin tarihsel temelleri, Gestalt Terapi’nin temel kuramsal kavramları, Gestalt Terapi’nin terapötik amaçları, Temas ve temas engellemeleri, Gestalt Terapi’nin temel uygulamaları, Gestalt Grup Terapisi deneyimi.
Dersin amacı; öğrencilerin kişilik kavramını, kişilik konusunda ortaya atılmış kuramları, kişilik gelişimine etki eden faktörleri, kişilik bozukluğu kavramını, kişilik bozukluğu tiplerini öğrenmeleri ve bu bozuklukların diğer psikopatolojilerle etkileşimini anlamalarıdır. Bu bilgiler ışığında öğrencinin kişilik bozukluklarını tanıyabilmesi ve kişilik bozukluklarının bireyin hayatını ve davranışlarını ne şekilde etkileyebileceğini öngörebilme yeteneği kazanmaları hedeflenmektedir.
pdr@ihu.edu.tr